Sıçrama ve Anaerobik Gücün Tespiti

Dikey sıçrama becerisi anaerobik gücün önemli bir göstergesidir. Fakat farklı vücut ağırlığına sahip bireyler sıçrama sırasında farklı yükler taşıdıkları için, anaerobik gücün tespiti için standart bir formülizasyon gerekmektedir. Bu konuda bilim adamları farklı formüller geliştirmişlerdir ve anaerobik gücü en gerçekçi gösteren formülü bulmaya çalışmışlardır. Dikey sıçrama testinin nasıl yapılması gerektiğine ayrıntılı olarak buradan ulaşabilirsiniz. Bu makalede, dikey sıçrama testinden elde edilen verilerle anaerobik güç nasıl tespit edilebilir sorusu incelendi. Anerobik gücün tespit edilebilmesi ile ilgili diğer testlere buradan ulaşabilirsiniz.

Lewis Nomogramı ile Anaerobik Gücün Tespiti

Lewis Nomogramı spor bilimlerinde anaerobik gücün tespit edilmesinde sıkça kullanılan bir formüldür (Fox & Mathews, 1974). Formülün orijinal hali güç değerini kg·m·sec.-1 cinsinden vermektedir ve Watts cinsinden bir sonuç elde edebilmek için formüle 9.81 kat sayısı eklenmiştir.

Formül:

Güç (Watts) = √ 4.9 x vücut ağırlığı (kg)  x √ sıçrama mesafesi (m) x 9.81

Örnek: Sıçrama mesafesi 60 cm, vücut ağırlığı 75 kg olan bir sporcu için;

**Lewis nomogramı için; 60 cm olan sıçrama mesafesi 0,6 m olarak dönüştürülmeli ve formülde kullanılmalıdır.

Güç (Watts) = √ 4.9 x 75  x √ 0,6 x 9.81 

= 2,21 x 75 x 0,77 x 9,81

=1252 watts

Lewis nomogramının hangi tür gücü verdiğinin net olmaması ve yer çekiminin göz ardı edilmesi gibi sebepler, bazı eleştirilere yol açmıştır. Harman ve ark. (1991), bu eksikliği gidermeye çalışmışlardır.

Harman Formülü ile Anaerobik Gücün Tespiti

Lewis nomogramındaki eksikliği gidermek amacıyla iki boyutlu yeni bir eşitlik geliştirdiler (Harman et al, 1991). Eşitliklerden biri zirve gücü (peak power) tespit ederken, diğeri ortalama gücü (average power) hesaplamaktadır.

Formüller:

• Zirve Güç (W) = 61,9 x sıçrama mesafesi (cm) + 36 x vücut ağırlığı (kg) + 1822
• Ort. Güç (W) = 21,2 x sıçrama mesafesi (cm) + 23 x vücut ağırlığı (kg) – 1393

Örnek: Sıçrama mesafesi 60 cm, vücut ağırlığı 75 kg olan bir sporcu için;

Zirve Güç (W) = (61.9 x sıçrama (cm)) + (36 x vücut ağırlığı (kg)) + 1822

= (61.9 x 60) + (36 x 75) + 1822

= 3714 + 2700 + 1822

= 8236

Ort. Güç (W) = (21.2 x sıçrama (cm)) + (23.0 x vücut ağırlığı (kg)) – 1393

= (21.2 x 60) + (23 x 75) – 1393

= 1272 + 1725 – 1393

= 1604 Watts

Johnson ve Bahamonde Formülü ile Anaerobik Gücün Tespiti

Johnson ve Bahamonde (1996), zirve ve ortalama güç hesaplanırken sıçrama mesafesi ve vücut ağırlığının yanı sıra boy uzunluğunun da göz önünde bulundurulması gerektiğini savunmuşlardır.

Formüller:

• Zirve Güç (W) = 78.5 x sıçrama mesafesi (cm) + 60.6 x vücut ağırlığı (kg) – 15.3 x boy (cm) – 1308
• Ort. Güç (W) = 41.4 x sıçrama mesafesi (cm) + 31.2 x vücut ağırlığı (kg) – 13.9 x boy (cm) + 431

Örnek: Sıçrama mesafesi 60 cm, vücut ağırlığı 75 kg, boy uzunluğu 180 cm olan bir sporcu için;

Zirve Güç (W) = (78.5 x sıçrama (cm)) + (60.6 x vücut ağırlığı (kg)) – (15.3 x boy (cm)) -1308

= (78.5 x 60) + (60.6 x 75) – (15.3 x 180) – 1308

= 4710 + 4545 – 2754 – 1308

= 5193 Watts

Ort. Güç (W) = (41.4 x sıçrama (cm)) + (31.2 x vücut ağırlığı (kg)) – (13.9 x boy (cm)) + 431

= (41.4 x 60) + (31.2 x 75) – (13.9 x 180) + 431

= 2484 + 2340 – 2502 + 431

= 2753 watts

Anaerobik Güç Hesaplama Motoru

Anaerobik gücün hesaplanmasında aşağıdaki hesaplama aracını kullanabilirsiniz. Arzu ederseniz sonucu bilgisayarınıza rapor olarak indirebilirsiniz. (HESAPLAMA ARACI GÜNCELLENİYOR, ARZU EDERSENİZ İLETİŞİMLE EXCEL SAYFASI TEMİN EDEBİLİRSİNİZ).

Geçerlik ve Güvenirlik

Bir testin geçerliğinin kesin olarak tespit edilebilmesi için, altın standart olarak bilinen başka bir test ile sonuçların karşılaştırılması gerekir. Anaerobik güç ile ilgili herhangi bir altın standart olmadığı için kesin bir geçerlik rapor edilmemiştir. Herbir formül kendi içinde yüksek güvenirlik katsayısına sahiptir fakat formüllerden elde edilen rakamlar birbirinden farklılık göstermektedir. Bu yüzden performans ölçümlerinde aynı formüllerin kullanılması güvenilir ölçümler yapabilmemiz için önemli bir gerekliliktir.

Kaynakça

Fox, E. L., & Mathews, D. K. (1974). Interval Training: Conditioning for Sports and General Fitness. Philadelphia:Saunders.

Harman, E. A., Rosenstein, M. T., Frykman, P. N., Rosenstein, R. M., & Kraemer, W. J. (1991). Estimation of human power output from vertical jump. The Journal of Strength & Conditioning Research, 5(3), 116-120.

Johnson, D. L., & Bahamonde, R. (1996). Power output estimate in university athletes. Journal of strength and Conditioning Research, 10(3), 161-166.