Modifiye Bass Balance Test
Modifiye Bass Balance Test, hem statik hem dinamik dengenin ölçümlenebilmesine olanak sağlamaktadır. Her ne kadar bilimsel araştırmalar için kullanımı konusunda çekinceler olsa da, özel anlamda sporcuların gelişiminin takibi için kullanılabilir nitelikte gözükmektedir.
Denge (balance), vücudun uzayda konumunu koruyabilmesi ile ilgili motorik bir beceridir. Dengeyi motorik bir beceri yapan en önemli etken, diğer motorik özelliklerin uygulanabilmesi için dengeye olan zorunlu ihtiyaçtır. Denge geliştirilebilir, eğitilebilir bir beceridir.
Denge temelde, dinamik (aktif) denge ve statik (sabit) denge olmak üzere 2 alt boyutta incelenmektedir. Dinamik denge hareketli bir zemin ya da hareket halinde iken ihtiyacımız olan dengeyi tanımlarken, statik denge sabit bir zemin ya da hareketsizlik halinde ihtiyacımız olan dengeyi tanımlamaktadır. Denge testleri ile kolayca ölçülebilirler. Motorik bir özellik olarak denge hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için tıklayınız.
Modifiye Bass Balance Test Nedir?
Orijinal Bass Balance Test, yüksek performans seviyesinde bir denge testidir ve Ruth BASS (1939) tarafından tanımlanmıştır. Fakat daha sonra 1968’de Johnson ve Leach tarafından; 1986’da Johnson ve Nelson tarafından modifiye edilmiştir.
Fonksiyonel sıçrama ve düşme hareket parçacıklarının kullanılması ile klinik bir denge testi olarak geliştirilen Modifiye Bass Balance Testi, günümüzde bir dinamik denge testi olarak kullanılmaktadır.
Johnson ve Leach tarafından tanımlandığı gibi, Modifiye Bass Balance Testi, ayakların sırası ile değişerek ve sıçrayaraki belirlenmiş olan noktaların geçilmesi ile uygulanır. Testte, belirlenen noktalar arası mesafe, orijinal Bass Denge Testinin aksine sabittir ve her sporcu aynı koşullarda teste tabi tutulur. Sıçrama sırasında belirlenen noktalara tam olarak basılır ve ellerin ya da kolların pozisyonu hakkında kısıtlama yoktur.
Modifiye Bass Balance Test Uygulanışı
Baskın ayağı sağ olanlar için:
Sporcu, önceden hazırlanmış Bass Denge Zemini üzerinde, başlama noktasında sağ ayağı üzerinde bekler. Sporcu kendini hazır hissettiğinde ilk sıçramasını yapar ve sol ayak parmak uçları üzerine düşer. Tam 5 saniye sonra sağ ayağı ile bir diğer sıçramasını gerçekleştirir ve parmak uçlarında 5 saniye bekler. Süreç bu şekilde, sıçrama ve destek ayaklarının sırayla değişmesi ile 10 adet sıçrama noktası bitene kadar devam eder. Sporcu, topuğu üzerine basmamalıdır. Sporcu 5 saniye aralıklarını dakikada 60 ritim vuruşuna ayarlanmış bir metronom kolayca takip edebilir. Metronoma sahip olmak için tıklayınız.
Baskın ayağı sol olanlar için:
Başlama noktasında sol ayakları üzerinde beklerler ve sıçrama yönü önce sağ tarafa ve sağ ayakları üzerine düşecekleri şekilde yapılır. Süreç ayakların değişerek sıçranması şeklinde devam eder.
Puanlama:
Her başarılı sıçrayış sporcuya 5 puan kazandırırken, bekleme sırasında sporcunun dengesini koruyabildiği her saniye de sporcuya 1 puan kazandırır. Hatasız bitirilen bir test sporcuya 100 puan kazandırır.
Topukların yere değmesi, yanlış ayakla sıçramak, 5 saniyeyi sekerek beklemek ve yanlış noktaya düşmek hatadır. Her bir hatalı hareket saniye başı 1 puan ceza anlamına gelir. Sporcu düşme noktasına yarım basmış ise, o sıçrama alanından sadece 2 puan alabilir yani 3 puanla cezalandırılır, hiç basamamışsa puan kazanamaz. Sporcu dengesini bir nokta üzerinde tamamen kaybetmişse, o noktadan puan kazanamaz ve diğer noktaya sıçrama yapar. Herbir kayıp puan toplanır ve total 100 puandan çıkarılıp, sporcunun denge puanı tespit edilir.
Modifiye Bass Balance Testin Geçerlik ve Güvenirliği
Test, düşük düzeyde geçerlik oranına sahiptir ve bilimsel çalışmalarda kullanılması tavsiye edilmez.
Ambegaonkar ve arkadaşları (2011, 2013), testin güvenirliğinin yeterli düzeyde (0,75) olduğunu fakat düşük düzeyde geçerliğe sahip olduğunu bildirmişlerdir.
Modifiye Bass Balance Testin Avantajları
Testin en büyük avantajı ise, bilimsel çalışmalar için pek de uygun gözükmese de, sporcu gelişimini takip etmek adına kalabalık gruplarda uygulanması kolay bir test olarak gözükmektedir.
Modifiye Bass Balance Testin Dezavantajları
Test; noktalar arasındaki mesafeler her bir sporcu için aynı ve standart olduğu için, farklı bacak uzunluğuna sahip sporcular için adil olmayan bir protokol sunmaktadır.
Kaynakça
Ambegaonkar, J. P., Caswell, S. V., Winchester, J. B., Shimokochi, Y., Cortes, N., & Caswell, A. M. (2013). Balance comparisons between female dancers and active nondancers. Research quarterly for exercise and sport, 84(1), 24-29.
Ambegaonkar, J. P., Redmond, C. J., Winter, C., Cortes, N., Ambegaonkar, S. J., Thompson, B., & Guyer, S. M. (2011). Ankle stabilizers affect agility but not vertical jump or dynamic balance performance. Foot & ankle specialist, 4(6), 354-360.
Johnson, B. L., & Leach, J. (1968). A modification of the Bass Test of Dynamic Balance. Commerce: East Texas State University.
Johnson, B. L., & Nelson, J. K. (1969). Practical measurements for evaluation in physical education.
Bass, R. I. (1939). An analysis of the components of tests of semicircular canal function and of static and dynamic balance. Research Quarterly. American Association for Health, Physical Education and Recreation, 10(2), 33-52.