Split (Spagat) Esneklik Testi
Split (Spagat) esneklik testi, sporcuların alt ekstremite esnekliklerinin tespit edilmesi amacıyla yapılır. Alt ekstremite esnekliğinin önemli olduğu cimnastik ve taekwondo gibi sporlarda, esnekliğin tespit edilebilmesi için kolaylıkla kullanılabilir bir testtir. Diğer esneklik testlerine buradan ulaşabilirsiniz.
Split Testinin Avantajları
Testin en büyük avantajı pahalı gereçlere ihtiyaç duymaması ve standart bir mekana bağımlı olmadan her yerde uygulanabilmesidir.
Split Testinin Dezavantajları
Testin en büyük dezavantajı, uygulama sırasında ortaya çıkmaktadır. Test, doğası gereği yer ve pubis noktası arasındaki mesafenin ölçülmesini gerektirdiği için, genital bölge ile ölçme aracının teması rahatsız edici olabilmektedir. Bu dezavantajı ortadan kaldırmak, sporcunun ve test uygulayıcısının tedirgin olmasını engellemek amacıyla aşağıda alternatif yöntemler sunulmuştur.
Split Testinin Uygulanışı
Standart Prosedür
Sporcudan vücudu dik, başı karşıya bakar şekilde, dizleri extansiyonda ve bacaklarını mümkün olan en son açıya kadar açıp spagat pozisyonuna geçmesi istenir. Sporcunun pubis noktası ile yer arasındaki mesafe ölçülüp, sonuç cm cinsinden kaydedilir.
Bu yöntem uygulaması en basit yöntemdir. Gerekli olan tek gereç küçük bir cetveldir. Fakat testin dezavantajı, cetvel ve genital bölgenin teması sonucu sporcu ve uygulayıcı rahatsızlık duyabilir.
Öneri:
Eğer testin standart prosedürle kullanılması gerekiyorsa, rahatsızlığı engelleyip performansı olumsuz etkilememek ve en doğru ölçümü yapabilmek için, kadın sporculara kadın test yöneticisi ve erkek sporculara erkek test yöneticisi tayin edilebilir. Fakat şahsi görüşüm, her ne kadar basitlik açısından uygulanabilirliği yüksek bir PROSEDÜR olsa da, Cengiz ÖLMEZ olarak sevmediğim bir prosedürdür. Aşağıda vereceğim yöntemle testi çok daha kaliteli bir hale getirmeniz mümkündür.
Alternatif Prosedür
Test için daire şeklinde, esnek olmayan bir materyal (yumuşak plastik, muşamba, kalın bez vb.) temin edilir. Tam ortasına görünebilir bir işaret koyulması uygulamayı kolaylaştıracaktır. Sporcu tam ortasına oturur ve bacaklarını maksimum seviyede açması istenir. Bacaklar arasındaki açı, esneklik derecesini gösterecektir.
Avantajı:
Test prosedürü; uygulayıcı ve sporcu için herhangi bir rahatsızlık oluşturmaz. Eğer yuvarlak materyal aşağıdaki resimde göründüğü gibi derecelendirilmiş olarak hazırlanırsa, test uygulanışı oldukça basitleşecektir.
Split Testinin Geçerlik ve Güvenirliği
Şuana kadar testin geçerlik ve güvenirliğine ait herhangi bir bulguya rastlanılmadı. Yakın bir zamanda bir güvenirlik çalışması yapacağız. Fakat uzman görüşüne dayanarak,testin alt ekstremite esnekliğini ölçmede etkili bir test olduğunu düşünüyoruz. Sporcu gelişimi için uygulandığında, sporcuların her seferinde eşit koşullarda teste dahil olması gerektiği unutulmamalıdır. Bu durum testin geçerlik ve güvenirliğini etkileyecektir. Örneğin; ısınmanın yeterli ve yetersiz oluşu esneklik performansını ciddi oranda etkileyecektir. Ayrıca sirkediyen ritim ile alakalı olarak, ölçümlerin her seferinde aynı vakitlerde yapılması gerekmektedir (sabah saatlerinde esneklik azdır).
Sonuç
Test, esnekliğin önemli olduğu spor branşlarında, esnekliğin tespit edilebilmesi, sporcu açısından esneklikle ilgili hedefler koyulabilmesi gibi noktalarda oldukça kaliteli sonuçlar verebilmektedir. Ayrıca basit uygulanışı ve ekonomikliği ile çok büyük avantajlar elde etmektedir. Yukarıda bahsettiğimiz dezavantajları yine yukarıda bahsettiğimiz önlemler aracılığı ile ortadan kaldırdığımızda rahatlıkla kullanılır bir test olmaktadır. Bir diğer unutulmaması gereken nokta ise, esnekliğin çok çabuk kazanılabilir ve kaybedilebilir oluşudur. Isınma derecesi esnekliği çok yakından etkilemektedir. Tekrarlı ölçümlerde bu noktaya dikkat edilmesi, testin geçerlik ve güvenirliğini arttıracaktır. Tabi yine sirkadiyen ritim konusunu hatırlatmakta fayda var…
