Yo-Yo Endurance Testi

Yo-Yo testleri; Yo-Yo endurance, Yo-Yo İntermittent Endurance ve Yo-Yo İntermittent Recovery olmak üzere 3 testten oluşur. Bu makalede, Ülkemizde ve Dünyada son derece yaygın bir kullanıma sahip, Yo-Yo Endurance testi incelendi. Aerobik Güç ve dayanıklılık hakkında detaylı bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.

Özet

Bir çok spor aktivitesi, oyun esnasında durağanlıklar barındırır. Örneğin bir maraton koşucusu yarışmaya başladıktan sonra koşu temposunda küçük değişmeler olsa da yarış boyunca durmaksızın bitiş çizgisine kadar koşar. Fakat bir futbol ya da basketbol oyununda sporcular devamlı koşu halinde değildirler. Müsabaka ya da maç esnasında durur, yürür, jogging temposunda koşar veya ani sprintlerle hücum yapar. Bu durumda, yapılacak dayanıklılık testi, sportif aktivitenin doğasına uygun olmalıdır. örneğin bir basketbolcu, içerisinde durmaların ve hızlanmaların olduğu bir dayanıklılık testine tabi olmalıdır. Yo-Yo testleri bu açıdan, farklı kategorileri ile neredeyse tüm spor branşlarına uygundur. Bu paylaşımda, Danimarkalı futbolcu fizyolog Jens Bangsbo (1) tarafından geliştirilen, uygulanışı bakımından mekik testi ile benzer olan Yo-Yo dayanıklılık (endurance) testi, tüm değişkenleri ile birlikte detaylı olarak incelenecektir.

Yo-Yo Dayanıklılık (Endurance) Testi Nedir?

Mekik koşusuyla aynı koşu protokolüne sahiptir. Kendi içinde iki alt versiyonu bulunmaktadır.

Level- 1: 

8.0 km / h hızla başlar ve her levelde 0.5 km / h hız oranında artar.

Level- 2:

11.5 km / h hızla başlar ve her levelde 0.5 km/h hız oranında artar. Üst düzey sporcular için uygundur.

Yo-Yo Dayanıklılık (Endurance) Testi nasıl uygulanır?

Koşu alanı için 20 m uzunluğunda düz bir zemin kullanılır. 20 metrelik aralıkları belirleyen çizgiler ya da koni vb. işaretler sporculara tanıtılır. Sporculara, her bir sinyal aralığı dakikada 0,5 km/h artan özel yo-yo (shuttle run da olabilir) sinyalleri ile birlikte 20 m çizgisine ulaşmak zorunda oldukları bildirilir. Sinyal verildiğinde 20 m’yi belirleyen çizgilerin bir metre önündeki iç çizgilere iki kez üst üste ulaşamayan sporcu için test sonlandırılır ve koştukları seviyeye uygun maxVO₂ değerleri ml/kg/min cinsinden kaydedilir.

Yo-Yo Dayanıklılık (Endurance) Testi nasıl değerlendirilir?

Yo-Yo testleri ile yapılmış çalışmalara ait elde edilmiş top skorlara buradan ulaşabilirsiniz.

Yo-Yo test sonuçları, yukarıda vermiş olduğum Level-1 ve Level-2 test kartekslerine göre koşu mesafesi, level seviyesi ya da maksvO2 seviyesine göre değerlendirilebilir.

Bir diğer alternatif ise, sporcuların zaman içindeki gelişimlerini, MaxvO2 düzeylerini ya da koşu mesafelerini kolaylıkla takip edebileceğiniz, koşu sırasında lazım olan sinyalleri veren bir uygulamayı cep telefonunuza kurarak tüm karmaşık hesaplamaları basitçe yapabilirsiniz. Siz sadece sporcu isimlerini uygulamaya kaydedin ve uygulamayı başlatın. Sporcuları seyredin ve testi tamamlayamayan sporcuyu uygulamada işaretleyin. Tüm verileri uygulama hesaplar, sinyalleri o verir. Sizlerde sporculara odaklanabilirsiniz. Bu amaçla tasarlanmış çok sayıda ücretsiz uygulama hem Android hem IOS için mevcut. Örnek uygulamaya android için buradan; IOS için buradan ulaşabilirsiniz.

Yo-Yo Dayanıklılık (Endurance) Testi Geçerlik ve Güvenirliği

Bir teste ait veriler eğer bilimsel amaçlarla kullanılacaksa mutlaka geçerli ve güvenilir olmalıdır. Şimdi Yo-Yo testlerinin geçerlik ve güvenirliğine ilişkin görüşleri inceleyelim.

Yo-Yo testlerinin geçerlik ve güvenilirliği ile ilgili çok sayıda çalışma mevcuttur. Yapılan çalışmalar, çeşitli spor dallarından ve yarışma seviyesinden sporcular için yüksek yoğunluklu aerobik kapasitenin tespitinde Yo-Yo testlerinin, yüksek tekrarlanabilirlik özelliğine sahip geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğunu göstermektedir (2-7).

Kaynakça

1- Bangsbo, J. (1994). Fitness training in football: a scientific approach. August Krogh Inst., University of Copenhagen.

2- Karakoç, B., Akalan, C., Alemdaroğlu, U., & Arslan, E. (2012). The relationship between the yo-yo tests, anaerobic performance and aerobic performance in young soccer players. Journal of human kinetics, 35(1), 81-88.

3- Thomas, A., Dawson, B., & Odman, C. (2006). The yo-yo test: reliability and association with a 20-m shuttle run and VO2max. International Journal of Sports Physiology and Performance, 1(2), 137-149.

4- Krustrup, P., Mohr, M., Amstrup, T., Rysgaard, T., Johansen, J., Steensberg, A., … & Bangsbo, J. (2003). The yo-yo intermittent recovery test: physiological response, reliability, and validity. Medicine & Science in Sports & Exercise, 35(4), 697-705.

5- Deprez, D., Coutts, A. J., Lenoir, M., Fransen, J., Pion, J., Philippaerts, R., & Vaeyens, R. (2014). Reliability and validity of the Yo-Yo intermittent recovery test level 1 in young soccer players. Journal of Sports Sciences, 32(10), 903-910.

6- Castagna, C., Abt, G., & D’Ottavio, S. (2005). Competitive-level differences in Yo-Yo intermittent recovery and twelve minute run test performance in soccer referees. Journal of Strength and Conditioning Research, 19(4), 805-809.

7- Souhail, H., Castagna, C., Yahmed Mohamed, H., Younes, H., & Chamari, K. (2010). Direct validity of the yo-yo intermittent recovery test in young team handball players. The Journal of Strength & Conditioning Research, 24(2), 465-470.